De titel van deze conceptplaat laat zich vertalen als “Hartelijke groeten uit Niemandsland” en hij zegt eigenlijk helemaal waar het om gaat. De overgrootvader van zangeres Anne Roed Refshauge was soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij moest zijn vrouw en negen kinderen achterlaten en naar “een andere wereld”, in dit geval het Oostfront, trekken om daar te gaan vechten tegen mensen die hij niet kende, maar die er wel voor zorgden dat hijzelf en zijn gezin in een tijd van onzekerheid, eenzaamheid, armoede en verlangen terecht kwamen. Overgrootvader Refshauge probeerde de tijd voor hem én voor zijn gezin een beetje draaglijk te maken door enerzijds een dagboek bij te houden en anderzijds talloze brieven te schrijven, die dan ondertekend werden met de afscheidsgroet, die de titel van deze plaat werd. Svestar is een Deens kwartet dat, naast de al genoemde Anne Roed Refshauge, bestaat uit celliste Kirstine Elise Pedersen, violiste Kirstine Sand en pianiste Marie Sønderby. De dames begonnen een klein tiental jaar geleden aan hun samenwerking, die resulteerde in een repertoire van sprankelende instrumentals, afgewisseld met liederen, die nu eens weemoedig, dan weer bijzonder opgewekt kunnen klinken en n u eens Keltisch, dan weer Noors geïnspireerd zijn. De titelloze debuutplaat van zes jaar geleden is daar een fraaie proeve van.

Toen 2018 eraan kwam en er dus alom herdenkingen zaten aan te komen van het einde van De Groote Oorlog, besliste Anne dat ze iets zou doen met het kostbare familiebezit, dat de brieven en dagboeken van haar overgrootvader in de loop van de voorbij gevloden eeuw waren geworden en ze bewerkte een aantal ervan tot de liederen van deze plaat. Die worden af en toe afgewisseld met korte instrumentale stukjes, die heel welgekomen zijn om de -begrijpelijk- wat zware, donkere sfeer die over de hele plaat hangt, een beetje draaglijk te maken. Die instrumentale stukjes worden aangeleverd door de drie instrumentalisten, die het gezelschap telt en die meesteressen in eenvoud blijken te zijn: zo spaarzaam als ze weten om te springen met hun begeleiding, des te doeltreffender blijkt die aanpak te werken.

Middels de klarinetklanken krijg je een zweempje klezmer te horen, wat, gelet op het oorlogsthema verre van misplaatst is. De cello wordt nu an dan als bas gebruikt en de doorgaans droeve sfeer wordt eigenlijk maar op één moment echt achterwege gelaten, met name in de polka “De Seks Brodre” (de zes broers), maar voor het overige rust de plaat voor het grootste deel op de stem en de zang van Anne, die dat ronduit voortreffelijk doet. Dat de teksten in het Deens in het boekje staan, is een meevaller, want een beetje Vlaming kan redelijk goed begrijpen waar die teksten over gaan. Titels als “Du, min Anna”, “Septembernattens Vind” en “Iskrystaller” klinken bijna Vlaams. “Mor, skriv at vi har det godt” is wellicht al ietsje lastiger, tot je begrijpt dat het “moeder, schrijf dat het goed gaat met ons” betekent. Dan worden wanhoop en liefde pijnlijk duidelijk en behoeft het erop volgende “Fredens Tegn” vertaling noch tekst. Deze hele plaat is van een zeldzame schoonheid, ook wat de uitgave betreft: boekje, grafiek, illustraties…alles is in overeenstemming met de muziek, die misschien niet meteen opbeurend klinkt, maar wel de perfectie benadert, als je wil (laten) horen hoezeer de stem een instrument kan zijn en samen kan “spelen” met andere instrumenten, mits correct gedoseerd. Absolute aanrader !

(Dani Heyvaert)